YAŞAM

Cazın siyah devlerinden bir şarkı listesi

COVID-19’un etkisi tüm hızıyla sürerken, dünya şimdi de ırkçılık virüsüyle baş ediyor. Caz müziğin mihenk taşı olan Afro-Amerikalı bazı müzisyenler yıllarca ırkçılık karşıtı söylemleriyle öne çıktı. Bu listede onları anacağız. HAKAN ATALA

Erdal Akkaş’la birlikte muhalif Afro-Amerikan caz parçalarından bir seçki yaptık.

Listeyi dinlemek için TIKLAYIN

Bunların arasında en öne çıkan isim M. Richard Abrams, Jodie Christian, Steve McCall ve Phil Cohran’ın kurmuş olduğu AACM (The Association for the Advancement of Creative Musicians). Burada anahtar kişiler Henry Threadgill, Anthony Braxton ve Jack de Johnette; dayanışmanın en önemli grubuysa Art Ensemble of Chicago. Ünlü caz şarkıcısı Abbey Lincoln’un da politik tavırlarını unutmamak gerekir. Hatta evlendikten sonra eşi efsane davulcu Max Roach’ı da ırkçılık karşıtı çalışmalarına dahil etmiştir. Bu konuda öne çıkan diğer müzisyenlerden biri de John Coltrane. Aktif olarak katılmasa da karısının (Alice Coltrane) desteğiyle özellikle 1963’te Ku Klux Klan’ın Alabama’da bir kiliseye yaptığı saldırıda ölen iki çocuğa ithaf ettiği bir beste yapmıştı. Coltrane’in Japonya turnesinde Nagazaki’yi ziyaret edip orada ölenler için dua ettiği de bilinir.

Bu arada 30’lu ve 40’lı yıllarda Washington’da ırkçılığa karşı mücadele eden müzisyenlere kapılarını açan Ertegünleri de unutmamak lazım. Afro-Amerikan müziğin tanınmasında ciddi katkıları olmuştur. Yazımın sonunda Miles Davis’in, Coltrane’in müziği için yazdıklarını paylaşıp sizleri seçkimizle baş başa bırakıyorum:

“Yaşamının son üç yılında onun müziği pek çok siyah için hissettikleri ateş ve tut- kuyu, hiddet ve öfkeyi, isyan ve sevgiyi temsil ediyordu. Özellikle o dönemin genç siyah entelektüelleri ve devrimleri açısından…”

Bu yazıya katkıları için ayrıca Şevket Akıncı ve Hülya Tunçağ ’a teşekkür ederim…

YAZI: HAKAN ATALA